Πάρις Α. Κοσμίδης

Παθολόγος – Ογκολόγος

Δ/ντής Β’ Παθ/κής – Ογκ/κής Κλινικής

ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ»

• Οι νέες περιπτώσεις καρκίνου πνεύμονος παγκοσμίως έφθασαν τα 1,8 εκατομμύρια ανθρώπων. Ο καρκίνος του πνεύμονος θεωρείται η πρώτη αιτία θανάτου από κακοήθειες στους άνδρες και η δεύτερη στις γυναίκες σε όλο τον πλανήτη.
• Το κάπνισμα θεωρείται η πρώτη αιτία και η συχνότητα των καπνιστών αυξάνεται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η κατανάλωση καπνού στην Κίνα καλύπτει το 44% της αγοράς ενώ στις Η.Π.Α. μόνο το 5%.
• Το παθητικό κάπνισμα είναι υπεύθυνο για 3000 θανάτους από καρκίνο του πνεύμονος στις Η.Π.Α. Οι περισσότεροι από αυτούς αφορούν άνδρες με μικροκυτταρικό καρκίνο.
• Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι υπεύθυνη για 223000 θανάτους από καρκίνο πνεύμονος παγκοσμίως.

Οι κλασικές φαρμακευτικές θεραπείες στον καρκίνο του πνεύμονα περιλαμβάνουν χημειοθεραπείες και στοχευμένες θεραπείες.                                   Η ανοσοθεραπεία έχει πρόσφατα προστεθεί.

• Η ανοσοθεραπεία έχει μπει πλέον στην κλινική πράξη αν και διανύει τα πρώτα της βήματα. Έχει ορισμένα χαρακτηριστικά τόσο στην δράση όσο και στις παρενέργειες της. Κατ’αρχήν είναι πιο αποτελεσματική στους καρκίνους που έχουν πολλές μεταλλάξεις, όπως συχνά προκαλεί το κάπνισμα. Είναι ενδιαφέρον ότι στην αρχή της θεραπείας μπορεί να υπάρξει αύξηση του όγκου (ψευδοεπιδείνωση) που θα βελτιωθεί στην πορεία. Όσον αφορά τις παρενέργειες, συνήθως προκαλεί φλεγμονώδεις αντιδράσεις όπως πνευμονίτιδα, δερματίτιδα, κολίτιδα κλπ.
• Όσον αφορά την δυνατότητα επιλογής ασθενών με βάση βιολογικούς δείκτες για πιο στοχευμένη αντιμετώπιση, δεν έχει υπάρξει ξεκάθαρη απάντηση. Η ύπαρξη ή μη PD-L1 στον ιστό του καρκίνου από την βιοψία δεν έχει συσχετισθεί απόλυτα με την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας.
• Το Nivolumab είναι ένα ήδη εγκεκριμένο ανοσοθεραπευτικό φάρμακο που έχει δοκιμασθεί στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο. Σε σύγκριση με το Docetaxel σε ασθενείς που είχαν λάβει πριν χημειοθεραπεία, έδειξε υπεροχή στην αποτελεσματικότητα με λιγότερη τοξικότητα. Σε μια άλλη μελέτη το Nivolumab συνδυάσθηκε με το Ipilimumab που είναι διαφορετικής δράσης ανοσοθεραπευτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται στο μελάνωμα. Ο συνδυασμός δοκιμάσθηκε σε διάφορες δόσεις. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά. Οι ασθενείς δεν είχαν λάβει άλλη θεραπεία πριν. Οι ανταποκρίσεις έφθασαν στο 39% και ο χρόνος χωρίς υποτροπή στους 10.6 μήνες. Η τοξικότητα ήταν διαχειρήσιμη.
• Το Pembrolizumab είναι ένα άλλο ανοσοθεραπευτικό φάρμακο με δραστηριότητα στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονος. Χορηγήθηκε και σε ασθενείς που είχαν εγκεφαλικές μεταστάσεις με ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα. Το Pembrolizumab έχει δοκιμασθεί στο μεσοθηλίωμα και οι ανταποκρίσεις έφθασαν το 28%. Ικανοποιητικό ποσοστό εάν ληφθεί υπ’όψιν ότι οι ασθενείς είχαν λάβει στο πρόσφατο παρελθόν χημειοθεραπεία. Ο χρόνος χωρίς επιδείνωση της νόσου ήταν 5 – 8 μήνες, ιδιαίτερα ενθαρρυντικό. Η τοξικότητα ήταν ανεκτή και συνήθης.
• Atezolizumab είναι ένα νεότερο ανοσοθεραπευτικό φάρμακο (αντι-PD-L1) με αναστολή διαφορετικού στόχου. Βρίσκεται υπό έρευνα στον καρκίνο του πνεύμονα με κατ’αρχήν ενδιαφέροντα αποτελέσματα ακόμη και σε εγκεφαλικές μεταστάσεις.