Όλα τα νεώτερα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα ανακοινώθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής CARDIO ATHENA 2015, το οποίο έγινε πρόσφατα στην Αθήνα.

Τα συνέδριο διοργανώθηκε από την Α΄ Καρδιολογική  Κλινική  του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.  και το Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Μακροζωία και την Πρόληψη των ασθενειών του γήρατος υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας ενώ πρόεδρος ήταν ο  Διευθυντής της Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής Καθηγητής Δ. Τούσουλης

Πρώτος σταθμός τα νεότερα αντιπηκτικά φάρμακα για την κολπική μαρμαρυγή  που έχουν έρθει στο προσκήνιο. Σύμφωνα με τον καθηγητής κ. Δ. Τούσουλη σήμερα χρησιμοποιούνται 3 νέα σκευάσματα, το dabigatran, το rivaroxabanκαι το apixaban. Μεγάλες μελέτες έχουν δείξει ότι μειώνουν τον κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στον ίδιο βαθμό με τα παλαιότερα κουμαρινικά (Sintrom) ή και σε μεγαλύτερο βαθμό. Σε ό,τι αφορά τις αιμορραγίες φαίνεται ότι τα νεότερα αντιπηκτικά υπερέχουν συγκριτικά με τα παλαιότερα προκαλώντας λιγότερες ενδοκράνιες αιμορραγίες (πολύ επικίνδυνες, συχνά θανατηφόρες αιμορραγίες) αλλά και άλλες αιμορραγίες από άλλα συστήματα όπως το γαστρεντερικό.

Ο καθηγητής κ. Χαράλαμπος Βλαχόπουλος ανέπτυξε τη μελέτη IMPROVE. Όπως είπε η LDL- χοληστερόλη (‘κακή’ χοληστερόλη) αυξάνει τον  μελλοντικό κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα. Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, ασθενείς με πολύ υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο όπως είναι οι ασθενείς με προηγούμενο έμφραγμα μυοκαρδίου, πρέπει να διατηρούν την LDL-χοληστερόλη  κάτω από 70 mg/dl. Το πόσο πιο χαμηλά πρέπει κανείς να έχει την LDL χοληστερόλη αποτελεί ένα ερώτημα που διχάζει τις δύο μεριές του Ατλαντικού (Ευρωπαϊκές και Αμερικάνικες οδηγίες). Πρόσφατα, η μελέτη IMPROVE-IT έδειξε ότι  όσο πιο χαμηλά η LDL-χοληστερόλη τόσο καλύτερα αφού σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και χαμηλή LDL-χοληστερόλη υπό μέγιστη φαρμακευτική αγωγή με στατίνη, η προσθήκη εζετιμίμπης (φάρμακο που αναστέλλει την απορρόφηση της χοληστερόλης) οδήγησε σε περαιτέρω μείωση της καρδιαγγειακής θνητότητας κατά 6.4%.

Ενώ όπως σημείωσε ο κ. Βλαχόπουλος, έχουμε και ένα νεότερο φάρμακο μείωσης της  LDL χοληστερόλης, το evolocumab, που αποτελεί μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι της πρωτεϊνης PCSK-9 (η οποία φυσιολογικά μειώνει την αποδομή της χοληστερόλης οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα της στον οργανισμό), έχει δειχθεί ότι προκαλεί περαιτέρω ελάττωση της LDL-χοληστερόλης σε ασθενείς που δεν καταφέρνουν να την μειώσουν στα επιθυμητά επίπεδα με τις στατίνες. Πρόσφατα, όπως είπε, η μελέτη OSLER έδειξε ότι η χορήγηση του evolocumab για 1 χρόνο σε ασθενείς που ήδη ελάμβαναν στατίνη, μείωσε την LDL χοληστερόλη κατά 60%, ταυτόχρονα με την μείωση στο μισό της ολικής θνητότητας, του εμφράγματος και του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου συγκριτικά με τους ασθενείς που δεν έλαβαν το φάρμακο.   

Για τις εξελίξεις στα φαρμακοεκλύοντα stents  μίλησε ο Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κώστας Τούτουζας λέγοντας ότι την τελευταία δεκαετία τα φαρμακοεκλύοντα stents (DES) που τοποθετούνται μετά από την διάνοιξη των στεφανιαίων αρτηριών με το μπαλονάκι (αγγειοπλαστική) έδειξαν ότι μπορούν να συναγωνιστούν την καρδιοχειρουργική επέμβαση (by-pass). Πρόσφατα, στο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας (ACC 2015) ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης PRECOMBAT από την παρακολούθηση ασθενών με νόσο στελέχους (το στέλεχος αποτελεί τον βασικό κορμό των στεφανιαίων αγγείων και μέχρι τώρα η στένωση του αντιμετωπιζόταν μόνο χειρουργικά). Στα 5 χρόνια παρακολούθησης τα μείζονα συμβάματα (ολική θνητότητα, έμφραγμα, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ανάγκη για επαναγγείωση) δεν διέφεραν στην ομάδα της αγγειοπλαστικής και στην ομάδα της χειρουργικής επέμβασης υποδηλώνοντας έτσι ότι ακόμα και η στένωση του στελέχους (ένα πεδίο αποκλειστικότητας των χειρουργών μέχρι τώρα) μπορεί να αντιμετωπιστεί με αγγειοπλαστική. 

Τα νεότερα stents, όπως είπε ο κ Τούτουζας, είναι τα βιοαπορροφήσιμα stents, στα οποία ο μεταλλικός σκελετός δεν παραμένει μέσα στο αγγείο (όπως συνέβαινε με τα φαρμακοεκλύοντα stents που χρησιμοποιούμε σήμερα) αλλά απορροφάται από τον οργανισμό σε μικρό χρονικό διάστημα μετά την εμφύτευση τους. Πρόσφατα στοιχεία μετα-ανάλυσης δείχνουν ότι τα βιοαπορροφήσιμα stents σχετίζονται με μικρότερη θνητότητα και έμφραγμα μυοκαρδίου στον 1 χρόνο συγκριτικά με τα γυμνά stents (BMS) και τα 1^ης γενεάς DES.

Τέλος, στις εξελίξεις της διαδερμικής αντικατάστασης της αορτικής βαλβίδας αναφέρθηκε ο Καρδιολόγος, Επιμελητής Α’, Α΄ Παν/μιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο ΓΝΑ, Γιώργος Λάζαρος, λέγοντας ότι αποτελεί μία από τις νεότερες εξελίξεις της επεμβατικής καρδιολογίας. Στην Α΄ Καρδιολογική κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιείται η πρωτοποριακή αυτή επέμβαση με απόλυτη επιτυχία. Μάλιστα στο πρόσφατο συνέδριο του Αμερικανικού Καρδιολογικού συνεδρίου (ACC 2015) ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα από την 5ετή παρακολούθηση των ασθενών της μελέτης PARTNER 1, τα οποία έδειξαν ότι τόσο η χειρουργική όσο και διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας σε ηλικιωμένους ασθενείς με σοβαρή στένωση αορτικής βαλβίδας είχαν ίδια ποσοστά ολικής και καρδιαγγειακής θνητότητας στα 5 χρόνια. Η μελέτη δείχνει ότι μια μη χειρουργική μέθοδος, όπως είναι η διαδερμική αντικατάσταση συνεχίζει διαχρονικά να έχει καλά αποτελέσματα έτσι ώστε να αποτελεί επιτυχημένη εναλλακτική μέθοδο διόρθωσης της αορτικής βαλβίδας σε ηλικιωμένους ασθενείς με σοβαρή στένωση που μέχρι σήμερα κρίνονταν ανεγχείρητοι. 

Ανθή Αγγελοπούλου