Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Παρασκευή, 30 Νοεμβρίου 2018 13:36

Εργαστήριο του MIT μαθαίνει στα παιδιά πρόσφυγες τις χαρές της ψηφιακής σχεδίασης

Ο Σύρος έφηβος πρόσφυγας Odai* κρατάει ένα ζευγάρι γυαλιά κολλημένα με ταινία. Είναι του φίλου του, του Farshid*, ο οποίος φεύγει από την Αθήνα σε λίγες μέρες για να επανενωθεί με την οικογένειά του στην Αυστρία. «Οι δάσκαλοί μου μού είπαν ότι ίσως μπορώ να βοηθήσω για να φτιαχτούν», λέει ο 14χρονος στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.).

Ο Odai λέει ότι θα προσπαθήσει να φτιάξει ένα νέο βραχίονα για τα γυαλιά του φίλου του σε ένα μηχάνημα που βοήθησε κι αυτός στην κατασκευή του. Δεν πρόκειται για μια απλή συσκευή. Ανάμεσα στους δασκάλους του είναι και τεχνικοί με υψηλή ειδίκευση που εργάζονται σε ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Πίσω από τον Odai, σε ένα τραπέζι γεμάτο φορητούς υπολογιστές, κάποια άλλα παιδιά ολοκληρώνουν τις εργασίες τους πάνω στο μηχάνημα, που αποτελείται από ηλεκτρονικά εξαρτήματα, πλαστικό νήμα, μια κεραμική πλατφόρμα και έναν μεταλλικό σκελετό. Μετά από μερικά λεπτά, το μηχάνημα, ένας τρισδιάστατος εκτυπωτής, «ζωντανεύει» και αρχίζει να δημιουργεί το πρώτο τρισδιάστατο αντικείμενο, έναν δίσκο με λογότυπο.

Είναι σημαντικό κατόρθωμα για τα παιδιά αυτά, που δεν ήξεραν σχεδόν τίποτα από ηλεκτρονικά, υπολογιστές ή σχεδίαση πριν από τη συμμετοχή τους στο Εργαστήριο Ψηφιακής Σχεδίασης και Κατασκευής. Ακόμα, όμως, πιο αξιοσημείωτο είναι πώς αυτό το πρόγραμμα δύο εβδομάδων, που υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Υ.Α., κινητοποίησε και μεταμόρφωσε όσους συμμετείχαν.

 

Πάνω από 20 παιδιά αιτούντες άσυλο από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και το Πακιστάν, ηλικίας από 9 έως 17 ετών, πήραν μέρος στο εντατικό αυτό πρόγραμμα που οργάνωσε το εργαστήριο D-Lab του MIT και η τοπική ΜΚΟ Faros, εταίρος της Υ.Α. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν και ευάλωτα ασυνόδευτα παιδιά όπως ο Odai και ο Farshid.

Ο Dan Biswas, συνιδρυτής της ΜΚΟ Faros, λέει ότι τα περισσότερα παιδιά έχουν στερηθεί την εκπαίδευση λόγω πολέμου στη χώρα καταγωγής του. Όμως, σιγά-σιγά κόλλησαν με τα μαθήματα και με την ιδέα του να δημιουργήσουν κάτι για το οποίο θα ήταν περήφανοι. Οι περισσότεροι, διψώντας για μάθηση, παρακολούθησαν όλα τα μαθήματα, πρωινά και απογευματινά. Το μεσημεριανό φαγητό το θεωρούσαν διακοπή.

 

«Με λίγη ώθηση και διαπαιδαγώγηση, βλέπουμε ότι μπορούν πραγματικά να ανθίσουν και να αναγνωρίσουν την αξία τους και τις δυνατότητές τους», λέει ο Biswas, που διοργάνωσε το εκπαιδευτικό σεμινάριο σε ένα ευρύχωρο ανακαινισμένο κτίριο στην περιοχή των Εξαρχείων, μια «κυψέλη» δημιουργικότητας. Ο Faros λειτουργεί επίσης εκεί κοντά έναν ξενώνα για ασυνόδευτα παιδιά, όπου διαμένουν πολλοί από τους συμμετέχοντες. Άλλοι ήρθαν από δομές φιλοξενίας.

 

«Ας ελπίσουμε ότι θα συνεχίσουν τα προγράμματα αυτά. Μπορείτε να δείτε πόσο δημιουργικοί είναι», λέει ο Heewon Lee, σχεδιαστής στο D-Lab του MIT. Στο πλαίσιο των σεμιναρίων διδάχθηκαν επίσης βασικές γνώσεις στους υπολογιστές, στον προγραμματισμό και το λογισμικό, καθώς και πώς να χρησιμοποιούν εργαλεία χειρός όπως σίδερο συγκόλλησης, κατσαβίδια, συρματοκόφτες και λίμες. «Ασχολήθηκαν με κάτι που θεωρούν cool», λέει ο Heewon.

 

Ο Roy Ombatti, εκπαιδευτής και ιδρυτής της AB3D, θυγατρικής εταιρείας του D-Lab, εντυπωσιάστηκε και αυτός. «Είναι μια αλλαγή νοοτροπίας για τα παιδιά. Τα εμψυχώνει. Αναλύσαμε σε μικρότερα κομμάτια κάτι που μοιάζει τόσο περίπλοκο.»

Τα παιδιά που συμμετείχαν δημιούργησαν φιλίες με τους εκπαιδευτές τους καθώς και με τους συμμαθητές τους, παρά τη διαφορετική τους γλώσσα ή καταγωγή. «Ανοίχτηκαν και μας έλεγαν την ιστορία τους», λέει ο Heewon. «Δεν ήθελαν να πάνε σπίτι τους στο τέλος της ημέρας».

 

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα βασίζεται σε τρία στάδια – τους φέρνεις, τους κρατάς το ενδιαφέρον (με σεμινάρια όπως τον τρισδιάστατο εκτυπωτή) και τέλος τους στέλνεις… στο σχολείο, σε πρακτική άσκηση, στη δουλειά κ.τ.λ. Χρησιμοποιώντας τη φόρμουλα αυτή, ο Faros διοργανώνει επίσης μαθήματα ξυλουργικής και μεταποίησης ρούχων, που είναι πολύ δημοφιλή.

 

Σύμφωνα με τους εκπαιδευτές, ο τρισδιάστατος εκτυπωτής είναι ένα κατασκευαστικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φτιάξει τα πάντα. Για τα αγόρια που έχουν χάσει τόσα, είναι ένα θέμα ανεξάντλητων συζητήσεων. Λίγες μέρες νωρίτερα, δεν είχαν καν ακούσει για ένα τέτοιο μηχάνημα, που παίρνει ένα σχέδιο φτιαγμένο σε υπολογιστή και με τη χρήση πλαστικού ή  οργανικού υλικού δημιουργεί επάλληλες στρώσεις για τη δημιουργία ενός αντικειμένου.

Οι εφαρμογές είναι τόσο ευρείες όσο και η φαντασία, ενώ η τεχνολογία χρησιμοποιείται σε ποικίλους τομείς: από τις κατασκευές, την ιατρική περίθαλψη, τη χημεία ως την αρχιτεκτονική, την τέχνη και το σχέδιο. Ορισμένες εταιρείες χρησιμοποιούν τρισδιάστατους εκτυπωτές ακόμα και για να δημιουργήσουν περισσότερους τρισδιάστατους εκτυπωτές.

 

Ο έφηβος Odai, που τράπηκε σε φυγή από τη Δαμασκό λόγω της βίας, νιώθει πολύ πιο γεμάτος αυτοπεποίθηση μετά από την εμπειρία αυτή. «Είναι πολύ ωραίο αίσθημα, και το μοιράζεσαι με τους φίλους σου», προσθέτει.

Στο τέλος, ο Odai δεν έχει αρκετό χρόνο για να φτιάξει τον βραχίονα για τα γυαλιά του Farshid, αλλά έχει κάνει φίλους και έχει αποκτήσει δίψα για γνώση που θα μπορούσε να τον βοηθήσει στο μέλλον. Και η φιλοδοξία του μεγάλωσε. «Ίσως να γίνω δάσκαλος και να φτιάξω κάτι μεγαλύτερο», τονίζει.

 

* Τα ονόματα άλλαξαν για λόγους προστασίας.