Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι θα διαγνωσθούν με καρκίνο του παχέως εντέρου διεθνώς φέτος. Σχεδόν οι μισοί από τους ασθενείς θα είναι μεγαλύτεροι από 70 ετών και το 40% από αυτούς θα εμφανίζει καρκίνο παχέος εντέρου σταδίου 2. Ενώ έχει αποδειχθεί ότι η επικουρική χημειοθεραπεία (χημειοθεραπεία μετά το χειρουργείο) είναι ευεργετική στον καρκίνο παχέος εντέρου σταδίου 3, ο ρόλος της για τη νόσο σταδίου 2 παραμένει ασαφής.

Το 75% περίπου των ασθενών με καρκίνο παχέος εντέρου σταδίου 2 θα αντιμετωπισθούν μόνο χειρουργικά, το υπόλοιπο 25% θα υποτροπιάσει. Ένα μικρό ποσοστό αυτής της ομάδας θα ωφεληθεί από την επικουρική χημειοθεραπεία. Εν τούτοις, τα κριτήρια για την έναρξη επικουρικής χημειοθεραπείας στους ασθενείς είναι ασαφή. Ως εκ τούτου, η επιλογή βασίζεται στον κίνδυνο υποτροπής, ο οποίος προσδιορίζεται απο κλινικούς, ιστολογικούς και μοριακούς παράγοντες.

Κλινικοί και Ιστολογικοί παράγοντες

Κλινικοί παράγοντες είναι η απόφραξη και διάτρηση του παχέος εντέρου κατά την εμφάνιση της νόσου.

Ιστολογικοί παράγοντες είναι:

*το μέγεθος του όγκου

*στάδια 2B,2C

*όγκοι χαμηλής διαφοροποίησης

*λεμφοαγγειακή διήθηση, καθώς και

*ο αριθμός των εξετασθέντων λεμφαδένων (≤ 12 σημαίνει χειρότερη πρόγνωση)

Οι κλινικοί και ιστολογικοί παράγοντες είναι περισσότερο προγνωστικοί και όχι προβλεπτικοί του οφέλους από την χημειοθεραπεία. Τέτοιου είδους πρόβλεψη είναι περισσότερο εφικτή με μοριακούς παράγοντες.

Μοριακοί Παράγοντες

Οι μοριακοί παράγοντες (δείκτες) έχουν εισαχθεί πρόσφατα στην ημερησία πρακτική σε μια προσπάθεια να προβλεφθεί το όφελος της χημειοθεραπείας. Τέτοιος δείκτης είναι το λεγόμενο “dMMR” (ελαττωματικός μηχανισμός επιδιόρθωσης βλαβών του DNA) το οποίο σχετίζεται με την αντίσταση στη χημειοθεραπεία με φθοριοουρακίλη, καθώς και με την καλύτερη φυσική εξέλιξη του καρκίνου.

Πρόσφατα, ανακαλύφθηκε ένας νέος τρόπος εκτίμησης του κινδύνου υποτροπής σε ασθενείς με καρκίνο παχέος εντέρου, μέσω της ανάλυσης ενός συνόλου 12 γονιδίων, που κατατάσσει τους ασθενείς σε χαμηλού, μεσαίου και υψηλού κινδύνου.

Περίληψη

Σε γενικές γραμμές οι ασθενείς με καρκίνο σταδίου Τ3 και με dMMR status, έχουν πολύ καλή πρόγνωση και δεν χρειάζονται επικουρική χημειοθεραπεία. Αντίθετα, ασθενείς σταδίου Τ4 και ικανοποιητικού MMR (μηχανισμού επιδιόρθωσης βλαβών του DNA) έχουν πτωχότερη πρόγνωση και χρειάζονται επικουρική χημειοθεραπεία. Για ασθενείς με Τ3 και ικανοποιητική MMR κατάσταση, πιθανόν να απαιτείται ανάλυση του σκορ των 12 γονιδίων υποτροπής για να αποφασισθεί η επικουρική χημειοθεραπεία.